Конференцијата “Социјални и родови аспекти на приоритетите за локален развој поврзана со ЦОР” беше организирана на 6-ти март во Скадар, Албанија од страна на граѓанската организација “Жените во развојот Скадар” заедно со WECF со цел да се постигне целта на програмата ЖЕНИ 2030 и да се помогне локалните ГО да ги постигнуваат целите во рамките на своите активности, истовремено комбинирајќи ги за заедничко разбирање и заедничка иднина.
Јохана Хаусман од WECF ги поздрави учесниците, ја претстави програмата ЖЕНИ 2030 и нејзината врска помеѓу ЦОР и како родовата еднаквост е поврзана со сите 17 ЦОР Со фокус на целта на програмата ЖЕНИ 2030, која ги имплементира ЦОР со фокус на ЦОР 5 и ЦОР 13, следниот чекор беше да ги разгледаме теоретските ветувања што се ставени во акција – колку во Албанија има родовата еднаквост во колерација со ЦОР. Околу 30 претставници од невладини организации, општини, студенти присуствуваа на состанокот разменија искуства во врска со прашања поврзани со ЦОР, како што се здравјето и водата, животната средина или полот, вработувањето, образованието итн.

Преглед на социјалните и родовите аспекти на приоритетите за локален развој поврзани со ЦОР – од Милениумските развојни цели кон ЦОР, беше презентиран од Бистра Михајлова од ВЕЦФ, како и некои податоци за Women Major Group, од нејзиното формирање во 1992 година до глобалното известување на политичкиот форум на високо ниво, што се одржува во јули 2018 година.
Презентирајќи ги прелиминарните резултати од проценката за родот и ЦОР, спроведен во Албанија во рамките на проектот “Жените 2030”, Фиорела Плани од “Жените во развојот Скадар” рече дека ова покажува на што треба да работи  албанската влада. Извештајот беше спроведен во две општини, Скадар и Мали, вклучувајќи урбани, пери-урбани и рурални жители, на примерок од 198 испитаници – 111 жени (56%) и 87 мажи (44%). Таа покажува поголем јаз меѓу половите во пери-урбаните и руралните средини – жените имаат помалку или никакво слободно време и работат повеќе часови од мажите – и платена и неплатена работа. Условите за живот се влошуваат и во пери-урбаните и руралните средини со помалку задоволителни санитарни услови. Жените и девојчињата се соочуваат со сиромашни санитарни услови и МХМ не е достапен во јавните институции, дури и во урбаните средини. Највисок приоритет на испитаниците е даден на образованието во градинките и подигнување на свеста за родовото насилство.


Според учесниците на работилницта ЦОР 5 (родова еднаквост) е приоритетно прашање, за повеќето организации, проследено со ЦОР 3 (здравство) и ЦОР 6 (вода и канализација ). Прашањето на старите и слабо управувани води и санитарни услови кои влијаат на приходите за живеење во руралните и планинските општини, каде што луѓето зависат од земјоделството и добитокот, учесниците се осврнаа на потребата од локални власти да инвестираат повеќе во подобрувањето на инфраструктурата (пукнатини, стари цевки, отворени вода на планинските падини) и управување со водите (загуба на вода која во некои области изнесува 50% од водоснабдувањето), истовремено подобрување на безбедноста на водата (нема официјални податоци за болести во вода). ЦОР 1, 4, 8, 13 и 16, исто така, се појавија како приоритети.

Кој одлучува за приоритетите и средствата што им се доделени?

Родово буџетирање – презентацијата на Изабела Барати од Унгарија, покажа дека жените и мажите немаат еднаков пристап до здравјето, образованието … така што немаат подеднаква улога во распределбата на буџетот. Родовото буџетирање има за цел да го направи користењето на услуги да биде подеднакво достапно и за жените и за мажите, бидејќи тоа е од многу силен економски интерес на сите. Улогата во процесот на донесување одлуки за жените кои вршат неплатена работа во домаќинството беше обработена со пример како се користат патиштата – човекот оди на работа и назад, жената оди на училиште со деца, за работа, за пазар, за училиште, за дом …

На групната работна сесија беше анализирана вредноста на платената и неплатената работа како придонес кон економијата. Делот за тоа кои приоритети добиваат средства, и од каде доаѓаат средствата, покажува дека обезбедувањето еднакви можности е профитабилна инвестиција за владата. Учесниците, исто така, разговараа за локалниот буџет и дали линиите се поделени во однос на полот или не, и се дојде до заклучок дека нема родово-неутрален буџет, но имплементацијата на ЦОР е за распределба на буџетот. Улогата на медиумите е голема  во подигањето на свеста за ова прашање.
Моќта на медиумите беше обработена на последната сесија на конференцијата од страна на Наташа ДоковскаСпировска од НВО “Новинар за човекови права” – Македонија, во која учесниците ги запознаа начините на кои можат да ги користат социјалните медиуми за подигнување на свеста и промовирање на нивната работа. По диференцирањето на ефектот од традиционалните и социјалните медиуми, беа спроведени вежби за социјалните медиуми – како да пишувате кратки директни пораки, како да се користат hashtags и како да се пресметува успехот на онлајн страните, преку разговор со учесниците од нивните локални тековни искуства во користењето на социјалните медиуми за професионални цели.